نزديك‌شدن به شرق دور
هایکو از آن دست قوالبی است که همواره توجه شاعران مدرن ما را به خود جلب کرده است.اگر چه اکثرا این توجه روی ترجمه هایکو و تحلیل امکانات آن برای کشف افق های تازه در شعر فارسی بوده است،اما این قالب بر آمده از کشور چشم بادامی ها ، در ایران پیوسته به دیده احترام نگریسته شده است.«سید علی صالحی» در کتاب اخیرش با چرخشی دور از انتظار،گذشته شعری خویش را به کناری نهاده و به سراغ این قالب کم و بیش بیگانه رفته است و مساعی خود را صرف پدید آوردن ژانری بومی از دلِ هایکوی ژاپنی نموده است.در این میان توجه او به پدید آوردن تصویرهای ناب و لطیف و رسیدن به نگاهی نکته سنج و معطوف به المان های طبیعت ،کاراکتر تازه ای از شعر وی را نمایان می سازد که تا پیش از این بر خوانندگان شعرش پوشیده مانده بود.صالحی در این کتاب شاعری شوخ طبع و گزیده گوی است و تلاش دارد تا صرف کمترین واژگان به معناهای بلند و تامل برانگیزی برسد.فرم کارهای او نشان می دهد که هایکو را به خوبی می شناسد و بر زوایای مختلف آن اشراف دارد.از این روست که به سبک استادان هایکوی ژاپنی از اطناب و درج مستقیم معانی می پرهیزد و می کوشد از کلان نگری خاص ایرانی که تا همین امروز هم گریبان گیر ادبیات ماست، گذر کند و به ساحت کشف تصویر از دل طبیعت گام نهد:
به جای جوانه/غرق آوای چلچله بود/سدر کهن سال دهکده(ص175-متن کتاب)
شاید روستا زاده بودن صالحی در نزدیک شدن اش به فضای دور از دسترس هایکوی شرق دور تاثیر مثبت و مهمی داشته است.به ویژه که گاهی به سمت نوعی هایکوی ایرانیزه می رود که در آن می توان از رسوم و آداب ولایتش ردی پررنگ یافت:
موسم بهار/هیچ درختی را سنگسار نمی کنند/کودکان ولایت من(ص175)
در ابتدای کتاب مقدمه ای مختصر می خوانیم به قلم شاعر که در آن به دریافت های خود از این نوع شعر اشاره داشته است.کتاب بر اساس تعداد ماه های سال به دوازده بخش (یا به قول شاعر طلسم) تقسیم شده است .نکته جالب دیگری که در این کتاب قابل ذکر است ،تزیین آن با طرح هایی است که کار خود «سید علی صالحی » است.او در آغاز کتاب درباره ی این طرح ها نیز به اختصار سخن گفته است.هایکوهای این کتاب چه از این منظر که در کارنامه شاعرش اثری متفاوت محسوب می شوند و چه از این منظر که یکی از جدی ترین تلاش هایی است که بر اساس یک قالب غیر ایرانی در شعر ما صورت گرفته است ،خواندنی و تامل برانگیز هستند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر